class="p1">BJ. № 171. S. 153. Так же (с ошибкой, меняющей смысл высказывания) см. в: Sarnicki S. Księgi hetmańskie. S. 246.
Kitowicz J. Opis obyczajуw. S. 248.
O’Connor B. Historia Polski / tłum. W. Duży i in.; red. P. Hanczewski. Warszawa, 2012. S. 196. В оригинале: «They have all their Hair cut round about their Ears like Monks» (O’Connor B. The History of Poland in Several Letters to Persons of Quality. London 1698. T. 1. P. 177).
Ibid. S. 255.
Ibidem.
В оригинале: «At ipse generalis vir est altae staturae, longa barba qui mos paucorum, raso capiteannorum 43 […]» (Оригинальный текст и перевод в: Ogier Ch. Karola Ogiera dziennik. Cz. 1. S. 278, 279).
Kochowski W. Wespasiana. S. 50, 51.
«Боярами» поляки называли всех русских дворян и детей боярских, а не только настоящих бояр, которые «сидели в думе у Государя». – Примеч. О. А. Курбатова.
Jan Chryzostom Pasek: Pamiętniki. S. 73.
Цит. по: Drążkowska A.Historia obuwia na ziemiach polskich od IX do końca XVIII wieku. Toruń, 2011. S. 260.
Schneeberger A. De bona militium valetudine conservanda liber. Księga o zachowaniu dobrego zdrowia żołnierzy / tłum. R. A. Sucharski; red. S. Ilnicki. Warszawa, 2008.S. 61. В оригинале: «Haud minus vero militibus utiles fuerint calcei sive cothurni anteriorem plantae partem clavatam, calcem vero ex ferro lunatam habentes, quibus hodie equites Poloniae et Hungariae utuntur suntque etiam nunc nobilitatis insigne» (S. 60).
Moryson F. The Itinerary of Fynes Moryson In Four Volumes. Glasgow, 1908. T. 4. Р. 216.
Eberle L. Źrуdła do poznania technologii kroju i szycia obuwia warszawskiego z XVI wieku, «Kwartalnik Historii Kultury Materialnej». 1985. № 3. S. 211; Cymbalak T. Wybrane znaleziska podkуwek do butуw z terenu Czech na tle analogii środkowoeuropejskich. «Archeologica Pragensia». 2006. № 18. S. 268–277.
Gramont A. de. Relation de Mon Voyage en Pologne, «La Revue de Paris». № 3–4. Paris, 1922. Vol. II. P. 719.
Kitowicz J. Opis obyczajуw. S. 253, 254.
Ibid. S. 254.
Tende G., de. Relation historique de la Pologne contenant le pouvoir de ses rois leur йlection et leur couronnement, les privileges de la noblesse, la religion, la justice, les moeurs et les inclinations des Polonois, avec plusieurs actions remarquables par le sieur de Hauteville. Paris, 1686. Р. 294; Tende G., de. Relacja historyczna o Polsce / tłum. i red. T. Falkowski. Warszawa, 2013. S. 244.
Кучбая – мягкая ворсистая шерстяная, слегка свалянная ткань.
Kitowicz J. Opis obyczajуw. S. 256. Аналогично, хоть и менее подробно: Tende G. de. Relation historique de la Pologne. P. 294; Tende G., de. Relacja historyczna o Polsce. S. 244.
Kochowski W. Wespasiana. S. 51.
Schneeberger A. De bona militium. S. 40.
Sarnicki S. Księgi hetmańskie. S. 248.
Schneeberger A. Op. cit. S. 42, 43.
Tende G., de. Relation historique de la Pologne. Р. 282; Idem. Relacja historyczna o Polsce. S. 236.
Tende G., de. Relation historique de la Pologne. S. 282; Tende G. de. Relacja historyczna o Polsce. Р. 248. В оригинале: «Il est certain que les Polonois seroient invicibles, s’ils estoient bien disciplinйs. Car ils sont si endurcis, qu’ils considerent les Allemands comme des peuples delicats, qui ne peuvent supporter comme eux les fatigues de la guerre, & les rigueurs excessives de l’hiver. On a veu quelquefois l’armйe Polonoise campйe long-tems dans la neige» (Tende G., de. Relation historique de la Pologne. Р. 300, 301).
Tende G., de. Relacja historyczna o Polsce. S. 275. В оригинале: «Pour les gens du pays qui vont а cheval pendant le froid, ils ont de grossees bottes, dans lesquelles ils mettent une semelle de paille brisйe, pour avoir les pieds chauds: & avant que de monter а cheval, ils boivent un grand verre d’eau de vire. Ainsi ils se garantissent du froid» (Tende G., de. Relation historique de la Pologne. Р. 332).
Tende G., de. Relacja historyczna o Polsce. S. 331, 323; Tende G., de. Op. cit. S. 274, 275.
Kochowski W. Wespasiana. S. 51.
Dalerac F. P. Historya woyny wiedeńskiej. B. Oss. Rps. 1993/I. K. 17v.
Rangoni C. Relacja o Krуlestwie Polskim. S. 79. W oryginale: «coprono le braccia di maglia o di armatura, che si piega al gomito per commoditа, et la man con la manopola, per che adoprano l’accia, la scure et la mazza che non hanno riparo» (Racz B. № 100. K. 60r).
«[…] they never wear any Gloves» (O’Connor B. The History of Poland. T. 1. Р. 178).
Maskiewicz S. Dyjariusz Samuela Maskiewicza. S. 207.
Kitowicz J. Opis obyczajуw. S. 167.
Kitowicz J. Opis obyczajуw. S. 166.
Machynia M. Kawaleria litewska w początkowym okresie działań Komisji Wojskowej Rzeczypospolitej Wielkiego Księstwa Litewskiego. Lata 1765–1766, w: Do szarży marsz, marsz… Studia z dziejуw kawalerii / red.