Время
Некоторые особенности употребления повелительного наклонения
Вы знаете, что повелительное наклонение (imperativo) в Эсперанто образуется с помощью окончания — u:
donu, prenu, iru.
Интересно его употребление в третьем лице:
ŝi donu — (пусть) она даст;
li ргеnu — (пусть) он возьмет.
Слово «пусть» здесь лишь подразумевается. Другая особенность — в первом лице слова «давай», «давайте» только подразумеваются:
mi faru tion — (давай) я сделаю это;
ni iru en teatron — (давайте) мы пойдем в театр.
Novaj vortoj:
alia — другой
amuza — забавный
programo
nomo — имя
lago — озеро
ferioj — отпуск, каникулы
ripozo — отдых
sonĝo — сон
aspekti — выглядеть
rondo — круг, кружок
vasta — широкий
atendi — ожидать
buso — автобус
tramo — трамвай
fervojo (fer-vojo) — железная дорога
stacio — станция
hotelo — отель, гостиница
anonco — объявление
preter — мимо
elekti — выбирать
tenera — нежный
simpla — простой
komplika — сложный konkurso
kunveno (kun-veno) — сбор, собрание
informo — информация
grava — важный
akra — острый
aparteni — относиться
kisi — целовать
memori — помнить (ср. меморандум — памятная записка)
vana — напрасный
atingo — достижение
fali — падать
provi — пробовать
eldono — издание
parto — часть
turo — башня
lumturo (lum-turo) — маяк
preskaŭ — почти
ŝerco — шутка
ekster — вне
eksterlanda — иностранный
voki — звать
parenco — родственник
sia — свой
horloĝo — часы
bongusta (bon-gusta) — вкусный
Ekzerco — упражнение
Переведите на русский:Junularo,
elektema,
ridema,
troviĝas,
kantemulo,
unuiĝi,
aŭdiĝas,
trankviliĝi,
renkontiĝo,
respondeco,
staciestro,
ŝercema,
ŝercemulo,
eksterlandano.
Ĝomolungma estas la plej alta monto en la mondo.
Bajkalo estas la plej profunda lago en Ia mondo.
Li kantadis dum la tuta vespero.
Peterburgo estas pli granda urbo ol Odeso.
Mi estis nek en Afriko, nek en Aŭstralio.
Parizo, ĉefurbo de Francio, estas la plej bela urbo en la tuta mondo.
Estas malfacile paroli ĉine.
Mi bezonas la vortaron.
Venu nepre!
Mi estos tre ĝoja vin^vidi.
Telefonu al mi hodiaŭ vespere.
Ĉu vi ŝatas danci?
Ĉu vi ŝatas poezion?
Si diris, ke ŝi venos.
Ni veturu alla maro.
Legu kaj traduku Ia tekston!
Ruslan kaj IrinaHieraŭ al Ruslan venis multe da gastoj, ĉar estis lia naskiĝtago (naskiĝ-tago): estis la parencoj, geamikoj. Ankaŭ Irina venis kun sia fratino. Ŝi donacis al Ruslan albumon pri arto kaj horloĝon. «Mi deziras al vi feliĉon, kara Ruslan!» — diris ŝi. La gastoj gratulis Ruslanon okaze de lia naskiĝtago, manĝis bongustajn manĝaĵojn kaj trinkis ĉampanon kaj aliajn trinkaĵojn, aŭskultis muzikon, dancis. Poste ili petis, ke Ruslan prenu la gitaron kaj kantu. Ruslan ne estas profesia gitaristo, sed li tre bone ludas gitaron kaj kantas. La vespero estis gaja, kaj la gastoj disiris (dis-iris) malfrue. Ĉiuj restis tre kontentaj.
Respondu la demandojn:Kiu venis al Ruslan hieraŭ?
Kial?
Ĉu ankaŭ Irina venis?
Kun kiu ŝi venis?
Kion ŝi donacis al Ruslan?
Kion ŝi diris al sia amiko?
Kion faris la gastoj?
Pri kio ili petis Ruslanon?
Ĉu Ruslan estas profesia gitaristo?
Ĉu vi ludas gitaron?
Ĉu vi kantas?
Kia estis la vepero ĉe Ruslan?
Kiam disiris la gastoj?
Ĉu ili restis kontentaj?
«Заменгоф — прямой потомок мифического Прометея. Тот принес на землю огонь, украв его у божества. Заменгоф дал людям средство для разжигания душевного огня, способного согреть сердца миллионов на всех широтах земли.
Заменгоф создал себе нерукотворный памятник, вечный!..
Титанический труд Заменгофа не пропадает. Эсперанто — язык будущего, и не столь отдаленного.
Великое дело совершил Людвиг Заменгоф!»
М. ГорькийĜis la revido, ĉion bonan!
buso
tramo
Bonan tagon!
Начнем с упражнения — ekzerco.
Переведите на Эсперанто — Traduku en Esperanton:Сегодня — хорошая погода.
Вода в море теплая.
Я очень люблю плавать в море.
В Каспийском море много рыбы.
Скоро придет осень.
Мы примем участие в большом спектакле.
Представление состоится в субботу.
Гуниб — древнее историческое село.
Знаешь ли ты, когда придет поезд из Ростова?
В 13.30.
Мне нравились книги о приключениях.
Novaj vortoj:
permesi — позволять
honti — стыдиться
posedi — владеть, обладать
aparteni — принадлежать
lasi — оставить
akiri — приобретать, доставать
аŭ — или
ĉirkaŭ — вокруг, около
kontraŭ — против
laŭ — по, вдоль
anstataŭ — вместо
plu — более, далее (не путать с pli!)
kelkaj — несколько
tamen — однако
do — итак, следовательно, стало быть
ambaŭ — оба
propra — собственный
sekvi — следовать
aranĝo — мероприятие
aŭto — автомашина
butero — масло
forgesi — забыть
dubi — сомневаться
folio — лист (образуйте слово «листва»)
ĝentila — вежливый
jupo — юбка
komuna — общий (ср. коммунальный, коммуна и т. п.)
kontenta — довольный
magazeno — магазин
mantelo — плащ
mielo — мед
pezi — весить
seka — сухой
legomo — овощ
brasiko — капуста
terpomo — (ter-pomo)
картофель tomato
kukumo — огурец
melono — дыня
akvomelono — арбуз
konsenti — соглашаться
Ekzerco — упражнение
Переведите на русский, traduku la tekston!Legu kaj traduku:
Ruslan kaj IrinaDimanĉe la panjo diris al Irina:
— Iru kun la frato en vendejon kaj aĉetu manĝaĵon, ĉar vespere ni atendas gastojn.
— Kion ni aĉetu? — demandis Irina.
— Aĉetu viandon, kokinaĵon kaj fiŝon. Krome, aĉetu legomojn — terpomojn, brasikon, tomatojn kaj kukumojn. Elektu bonajn fruktojn — nun ja estas frukta sezono ĉe ni — pomojn, pirojn, persikojn. Aĉetu ankaŭ melonon kaj akvomelonon. Ne forgesu pri pano! Krome, aĉetu sekan vinon, ĉampanon kaj mineralan akvon. Kaj ankaŭ bieron aĉetu.
Irina kaj ŝia frato iris en grandan magazenon, kiu situas proksime de ilia domo. Ili aĉetis ĉion por la vespero.
— Ni aĉetu ankaŭ kandelojn, — proponis la frato.
— Estas bona ideo! — konsentis Irina.
Ili aĉetis multe da diversaj aĵoj. Feliĉe, ili renkontis la najbaron, kiu helpis al ili ĉion porti hejmen.
Respondu la demandojn:
Kion diris la panjo al Irina?
Kion ŝi komisiis al Irina kaj ŝia frato?
Kiujn legomojn kaj fruktojn ili devis aĉeti?
Kia sezono nun estas ĉe ni?
Kien iris Irina kaj ŝia frato?
Kie situas la vendejo?
Kion proponis aĉeti la frato?
Ĉu Irina konsentis kun la frato?
Kiun ili renkontis? Kion faris la najbaro?
akvomelono
brasiko
fromaĝo
kukumo
piro
pano
Bonan tagon!
Начнем с упражнения — ekzerco.
Переведите на Эсперанто — traduku еп Esperanton:Автомобили едут в город.
Автомобили едут по городу.
Он придет вместо меня.
Дербент — один из древнейших городов мира.
Будьте любезны, скажите мне, где находится эта улица?
Охотник пошел к конюшне.
Снова пришла осень.
Закончились каникулы.
В садах и парках падают листья с деревьев.
Студенты идут в университет.
Начинаются занятия.
Ночи в горах становятся холоднее.
Novaj vortoj:
aleo — аллея
akompani — провожать, сопровождать (ср. аккомпанемент)
flegi — ухаживать за больным, заботиться
biciklo — велосипед
blinda — слепой
mastro — хозяин
ŝuoj — туфли
maniko — рукав
haveno — гавань, порт
flughaveno — аэропорт (flug-haveno)
griza — серый
promesi — обещать
tro — слишком
aparta — отдельный
reciproka — взаимный
tuj — тотчас, немедленно
devi — долженствовать
levi — поднять
barbo — борода
lavi — мыть
boato — лодка
velo — парус
ĉefa — главный
festo — праздник (ср. «фестиваль»)
fiera — гордый
akcidento — авария, несчастный случай
inspiro — вдохновение
fero — железо
kupro — медь
arĝento — серебро
kampo — поле
kalkuli — считать
fromaĝo — сыр
kapabla — способный
konfesi — доверить
рареrо — бумага
januaro, februaro, marto, арrilo, majo, junio, julio, aŭgusto, septembro, oktobro, novembro, decembro — без перевода
fonto — источник
Iom da gramatiko — Немного грамматики.
Мы с вами изучили почти все суффиксы и приставки!
Сегодня запишем (а, главное, запомним!) такой симпатичный суффикс:
— esk. Он означает «подобный». Ср. русское «арабеск» — узор, мелодия в арабском стиле.
Примеры:
hungareska — подобный венгерскому,
ciganeska — в цыганском стиле.