— Arzu kiminle tanışıyor?
— Olga, nereyi gezmek istiyor?
— Olga, İstanbul'u beğeniyor mu?
— İstanbul güzel bir kent mi?
— İstanbul'da trafik iyi mi?
— İstanbul'da kaç milyon insan yaşıyor?
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Olga kaç yaşında?
— Olga ne yapmak istiyor?
— Olga ne olmak istiyor?
— Olga, hangi bölümde doktora yapmak istiyor?
—Türkçe kolay bir dil mi?
bölüm раздел, область
kolay легкий
dil язык
Эрол: Bugün günlerden ne?
Какой сегодня день недели?
Ольга: Bugün çarşamba.
Сегодня среда.
Эрол: Bu akşam ne yapıyorsun?
Что ты будешь делать сегодня вечером?
Ольга: Bu akşam tiyatroya gidiyorum.
Сегодня вечером я пойду в театр.
Sen de gelir misin?
А ты пойдёшь?
Эрол: Bu akşam işim var.
Сегодня вечером я занят (дело у меня есть).
Ama cuma günü boşum.
Но в пятницу я свободен.
Ольга: Sen de cuma günü gelir misin?
А в пятницу пойдёшь?
Эрол: Evet, cuma akşamı gelirim.
Да, в пятницу вечером пойду.
Дни недели:
pazartesi понедельник salı вторник çarşamba среда perşembe четверг cuma пятница cumartesi суббота pazar воскресенье
8А Времена года
ilkbahar весна
sonbahar осень
yaz лето
kış зима
8Б Месяцы
Ocak Январь Şubat Февраль Mart Март Nisan Апрель Mayıs Май Haziran Июнь Temmuz Июль Ağustos Август Eylül Сентябрь Ekim Октябрь Kasım Ноябрь Aralık Декабрь
8В Самое лучшее время года
Yaz aylarında hava sıcak oluyor. Denize gidiyoruz, yüzüyoruz. Turistik ve tarihî yerleri geziyoruz. Sonbaharda ağaçların yapraklan sararıyor. Her taraf rengârenk oluyor. Hava serinliyor. Kışın havalar soğuyor. Yağmur ve kar yağıyor. Dağlarda kayak yapıyoruz, ilkbaharda ağaçlar çiçek açıyor. Havalar ısınıyor. Otlar yeşeriyor. Doğa yeniden canlanıyor.
Sizce hangi mevsim daha güzel?
güzel красивый hangi какой, как daha ещё yüzmek плавать sararmak пожелтеть olmak быть kayak лыжи ot трава ağaç дерево hava погода her taraf везде serinlemek становиться прохладным yeşermek зеленеть yağmur дождь sıcak жарко gezmek гулять rengârenk разноцветный soğuk холод açmak раскрываться
Грамматика
Вопрос Кто? : Kim?, Kimler?
— Kim tiyatroya gidiyor?
— Olga tiyatroya gidiyor.
— Olga, kimle tiyatroya gidiyor?
— Olga, Erol ile tiyatroya gidiyor.
— Cuma akşamı kim boş?
— Cuma akşamı Erol boş.
Союз : ile (на чём? — дословно: «с чем»)
— Erol, tiyatroya ne ile gidiyor?
— Erol, tiyatroya araba ile gidiyor. (на машине)
— Olga, tiyatroya ne ile gidiyor?
— Olga, tiyatroya otobüs ile gidiyor.
— Anton eve ne ile gidiyor? (домой)
— Anton eve yürüyerek gidiyor. (пешком)
В турецком языке гласные буквы рядом не ставятся, между ними ставится соединительная согласная буква "у".
araba ile gidiyor — arabayla gidiyor.
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Bir haftada kaç gün var? — Bir haftada yedi gün var.
— Pazartesi ne yapıyorsun?
— Cuma günü tiyatroya gidelim mi?
— Hafta sonu pikniğe gelir misin?
— Salı günü buluşalım mı?
— Pazar günü sinemaya gidelim mi?
— Çarşamba akşamı evde misin?
— Cumartesi günü İstanbul'u gezelim mi?
— Cuma günü bana gelir misin?
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— En soğuk mevsim hangisidir? — En soğuk mevsim kıştır.
— En sıcak mevsim hangisidir?
— En güzel mevsim hangisidir?
— Bir yılda kaç ay vardır?
— Bir yılda kaç hafta vardır?
— Bir yılda kaç gün vardır?
Ольга: İstanbul'da nerede oturuyorsun?
Где ты живёшь в Стамбуле?
Эрол: Atatürk Bulvarı No: 23/2. Siz nerede oturuyorsunuz?
На бульваре Ататюрка 23/2. Где вы живёте?
Ольга: Mimar Sinan Cad. No: 42/11.
На улице Мимар Синан д. 42, к. 11.
Эрол: Bana kartvizitini verir misin?
Дашь мне свою визитную карточку?
Ольга: Bu benim adresim. Sen de bana kartvizitini verir misin?
Это мой адрес. Дашь мне свою визитную карточку?
Эрол: Bu da benim adresim. Seni ziyaret edebilir miyim?
А это мой адрес. Можно прийти к тебе в гости (визит сделать могу)?
Ольга: Elbette, gelirsen sevinirim.
Конечно, если придёшь, буду рада.
Эрол: Teşekkür ederim. Mutlaka gelirim.
Спасибо. Обязательно приду.
9A Разговор по телефону
Эрол: Merhaba. Ben Erol.
Здравствуйте! Это Эрол.
Ольга: Merhaba! Ben de Olga.
Здравствуйте! Это Ольга.
Эрол: Uygunsan seni ziyaret etmek istiyorum.
Если ты свободна, я хочу навестить тебя (uygun — свободен, не занят).
Ольга: Bu akşam işim var. Yarın gelir misin?
Сегодня вечером занята. Сможешь завтра прийти?
Эрол: Olur, uygunsan yarın gelirim.
Хорошо, если ты завтра свободна, приду (olur — /пускай/ будет, ладно).
Ольга: Memnun olurum.
Буду очень рада.
Эрол: Saat kaçta geleyim?
В котором часу приду (мне прийти бы)?
Ольга: Saat 20.00 iyi mi?
Вечером в 8 часов, хорошо?
Эрол: Çok iyi. Yarın saat yirmide sana geliyorum.
Очень хорошо. Завтра в 8 часов приду к тебе.
Грамматика
Гармония согласных букв
В турецком языке после звонких согласных и после гласных следует суффикс начинающийся со звонкой буквы, а после глухих согласных суффикс, начинающийся с глухой согласной.
Закон сингармонизма также соблюдается:
После гласных и звонких согласных:
İstanbul'da oturuyorum. (проживаю)
Evde kitap okuyorum. (книгу)
Sandalyede oturuyorum. (на стуле сижу)
После глухих согласных:
Uçakta kitap okuyorum. (в самолете)
Koltukta oturuyorum. (в кресле)
После гласных и звонких согласных:
İzmir'den geliyorum. (из Измира приезжаю)
Okuldan geliyorum. (из школы)
Rusya'dan geliyorum.
После глухих согласных:
Uçaktan iniyorum. (схожу с самолета)
Sankt-Peterburg'dan geliyorum.
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Bana kartvizitini verir misin? — Bu benim kartvizitim.
— Bana adresini verir misin?
— Bana adresini söyler misin?
— Bana telefon numaranı verir misin?
— Bana kalemini verir misin?
— Yarın benimle sinemaya gelir misin?
2) Заполните пропущенные места
Ben İstanbul'da Taksim'de oturuyorum.
Ev.. oturuyorum, sandalye.. kitap okuyorum.
Koltuk.. oturuyorum, kitap okuyorum.
Uçak... kitap okuyorum.
Rusya'.. Moskova'.. yaşıyorum.
Saat beş.. sinemaya gidiyoruz.
3) Заполните пропущенные места
Moskova'dan geliyorum.
Sankt-Peterburg'.. geliyorum.
İstanbul'.. geliyorum.
İzmir'.. geliyorum.
Soçi'.. geliyorum.
Sibirya'.. geliyorum.
4) Заполните пропущенные места
Saat sekizde işe gidiyorum.
Saat dokuz.. gazete okuyorum.
Saat üç.. kitap okuyorum.
Saat dört.. çay içiyorum.
Saat beş.. işten çıkıyorum.
Saat altı..eve geliyorum.
Измир
İzmir Ege Bölgesindedir. Nüfusu iki milyon iki yüz elli bindir. Homeros burada doğmuştur. Çevresinde Efes, Bergama, Truva, Milet gibi dünyanın en önemli antik kentleri bulunur.
İzmir'in denizi ve kumu çok güzeldir, İzmir'de birbirinden güzel oteller ve tatil köylerinde unutulmaz günler yaşayabilirsiniz. Foça'da fok balıkları vardır.
Ege — Эгейский, bölge — область, burada — там, doğmak — рождаться, çevre — круг, окружение (здесь: вокруг), kum — песок, tatil — отпуск, каникулы, köy — деревня, unutulmaz — незабываемый (unutmak — забывать, unutulmak — забываться), yaşamak — жить, fok — тюлень balık — рыба.
Ольга: Telefon numaranı söyler misin?
Скажи номер своего телефона?
Арзу: İş telefonum 419 31 57.
Мой рабочий номер 419 31 57.
Ольга: Ev telefonun kaç?
А какой домашний номер?
Арзу: 231 23 21.
Ольга: Teşekkür ederim.
Спасибо.
Арзу: Senin telefonun kaç?
Какой твой номер телефона?
Ольга: Benim ev telefonum 249 50 69.
Мой домашний номер 249 50 69.
Арзу: Сер telefonunu söyler misin?
Скажи номер мобильного телефона?
Ольга: Сер telefonum 0 533 234 29 31.
Номер моего мобильного 0 533 234 29 31.