Продавец: Sorun değil, biraz genişletiriz.
Ольга: Boyu biraz uzun.
Продавец: Boyunu kısaltabiliriz.
Ольга: Sizce bu etek bluza uydu mu?
Продавец: Çok güzel uydu.
Ольга: Evet, yeşil ile bej birbirine uydu.
Продавец: Bir de ayakkabı bakalım.
Ольга: Teşekkür ederim. Bluz ile etek yeterli.
Продавец: Güle güle giyinin. Çok güzel oldu.
dar etek узкая юбка
sorun değil не проблема
boy длина
uzun длинный
kısaltmak укоротить
uymak подходить
yeterli достаточно
Грамматика
Прилагательные
В турецком языке имя прилагательное ставится перед существительным.
güzel kız, yaşlı adam (пожилой мужчина), küçük çocuk, iyi insan (хороший человек), büyük ev, güzel ev, küçük ev, eski ev (старый дом)
Цвета
Цвета — тоже имя прилагательное.
kırmızı bluz (красная блузка)
yeşil gömlek (зеленая рубашка)
mavi ceket (голубой/синий пиджак)
siyah pantolon (черные брюки)
beyaz çanta (белая сумка)
gri elbise (серый костюм)
kahverengi ayakkabı (коричневые туфли)
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Ne arzu ediyorsunuz?
— Kaç beden giyiyorsunuz?
— Ne renk düşünüyorsunuz?
— Mavi bluz var mı?
— Gri etek ister misiniz? (юбка)
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Siyah kemer ister misiniz? (пояс)
— Hayır, siyah kemer istemem.
— Beyaz çanta ister misiniz?
— Mavi ceket ister misiniz?
— Bu etek kısa mı?
— Bu etek dar mı?
— Bu etek uzun mu?
— Bu ayakkabı ayağınıza uygun mu?
— Bu elbise size uygun mu?
— Ne renk elbise düşünüyorsunuz?
Антон: Bir gömlek almak istiyorum.
Я хочу купить рубашку.
Продавец: Yaka numaranız kaç?
Какой у вас размер ворота?
Антон: Kırk bir.
Сорок первый.
Продавец: Elbise almak istiyor musunuz?
Вы хотите купить костюм?
Антон: Bir ceket, pantolon almak istiyorum.
Я хочу купить пиджак и брюки.
Продавец: Nasıl bir elbise düşünüyorsunuz?
Какой костюм вы хотите купить?
Антон: Spor bir elbise düşünüyorum.
Я хочу купить спортивный костюм.
Продавец: Bu elbise çok güzel. Tam size göre.
Этот костюм очень красивый. Точно на вас (göre — согласно чему-л., в соответствии с чем-л.; по).
Антон: Bir deneyeyim. Sonra karar veririz.
Давайте померю (denemek — испытывать). Потом решим («решение дадим»).
23А Спортивная обувь
Продавец : Şapka ister misiniz?
Вы хотите купить шапку?
Антон: Hayır, şapka istemem.
Нет, я не хочу покупать шапку.
Продавец: Bu elbiseye bu kravat çok uyar.
Этот галстук очень идёт к этому костюму.
Антон: Kravat istemiyorum.
Я не хочу (покупать) галстук.
Продавец: Ayakkabıya bakmak ister misin?
Вы хотите посмотреть обувь?
Антон: Bir spor ayakkabıya bakmak isterim.
Я хочу посмотреть спортивную обувь.
Продавец: Ne renk bir ayakkabı düşünüyorsunuz?
Какого цвета вы хотите обувь?
Антон: Kahverengi renkli bir ayakkabı düşünüyorum.
Я хочу купить коричневую обувь.
Продавец: Kaç numara giyiyorsunuz?
Какой у вас размер?
Антон: Kırk bir numara giyiyorum.
Сорок первый размер.
23Б Узкие туфли
Антон: Bu ayakkabı biraz küçük.
Продавец: Bu ayakkabı biraz daha büyük.
Антон: Evet, bu biraz daha iyi.
Продавец: Siz geniş kalıp seviyorsunuz.
Антон: Dar ayakkabı rahat olmuyor.
Продавец: Haklısınız. Ayakkabı rahat olmalı.
Антон: Bu ayakkabının fiyatı ne kadar?
Продавец: İki yüz elli lira.
Антон: Tamam. Bu ayakkabıyı alıyorum.
dar ayakkabı узкие туфли
geniş широкий
geniş kalıp широкая форма
haklısınız вы правы
rahat удобно
fiyat цена
Грамматика
Настоящее время: Bu gömleği alıyorum.
Определённое прошедшее время: Bu gömleği aldım.
Желательное наклонение: Bu gömleği alayım.
Будущее время: Bu gömleği alacağım.
Форма "мочь..." a(e)+bilmek: Bu gömleği alabilirim.
Образование сравнительных форм прилагательных:
büyük fil
большой слон
daha büyük fil
больший слон
en büyük fil
самый большой слон
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Gömleğinizin yaka numarası kaç?
— Otuz dokuz.
— Ne renk gömlek düşünüyorsunuz?
— Ne renk pantolon istiyorsunuz?
— Nasıl bir elbise düşünüyorsunuz?
— Ceketiniz ne renk olsun?
— Pantolon üzerinize tam oldu mu?
— Kravat arzu eder misiniz?
— Güzel bir kemer ister misiniz?
— Bu elbiseyi alıyor musunuz?
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы. Заполните пропущенные места:
Настоящее время: Bir şapka alıyorum.
Опред. прошедщее время: Bir şapka al...........
Желательное наклонение: Bir şapka al...........
Будущее время: Bir şapka al...........
Возможность: Bir şapka al...........
Заполните пропущенные места сравнительной формой прилагательных.
güzel kadın daha güzel kadın en güzel kadın iyi insan … insan … insan büyük otel … otel … otel küçük ev … ev … ev ucuz elbise … elbise … elbise çalışkan öğrenci … öğrenci … öğrenci yüksek bina … bina … bina iyi insan … insan … insan
çalışkan öğrenci — старательный ученик,
yüksek bina — высокое здание
Урок 24. Разговор о покупках
Ольга: Mağazadan yeni bir şeyler aldın mı?
Ты купил в магазине что-нибудь новое («новые вещи»)?
Антон: Bir spor ayakkabı aldım.
Я купил спортивную обувь.
Ольга: Yeni bir elbise almadın mı?
Ты не купил новый костюм?
Антон: Hayır, sen bir şey aldın mı?
Нет, а ты купила что-нибудь?
Ольга: Ben bir bluz ile etek aldım.
Я купила блузку и юбку.
Антон: Bir giy de görelim.
Надень, давай посмотрим.
Ольга: Sonra giyerim. Sürpriz olur.
Потом надену. Будет сюрприз.
Антон: Ben sürprizleri severim.
Я люблю сюрпризы.
Ольга: Senin ayakkabını görebilir miyim?
Могу я увидеть твою обувь?
Антон: Ben de sonra giyerim. Sürpriz olur.
Я тоже потом надену. Будет сюрприз.
24А В ювелирном магазине
Катя: Bir kolye rica ediyorum.
Я хочу купить колье («просьбу делаю»).
Продавец: Nasıl bir kolye istersiniz?
Какое колье вы хотите?
Катя: Altın bir kolye.
Золотое колье.
Продавец: Bu altın kolye. Yüzük, bilezik ister misiniz?
Это золотое колье. Вы хотите кольцо, браслет?
Катя: Bu kolye kaç ayar?
Какой пробы это колье?
Продавец: Bu kolye on sekiz ayar altın.
Это колье восемнадцатой пробы.
Катя: Buna uygun küpe var mı?
Есть ли к нему подходящие серьги?
Продавец: Buna uygun güzel küpeler var.
Есть красивые подходящие серьги.
Катя: Bir de pırlanta kolyelere bakabilir miyim?
Могу я ещё посмотреть на бриллиантовое колье?
Продавец: Elbette. Elmas, zümrüt her türlü kolye var.
Конечно. У нас есть различные алмазные, изумрудные — всякие колье.
kuyumcu ювелирный магазин
pırlantа бриллиант
elmas алмаз
zümrüt изумруд
her türlü любого вида, различные
Грамматика
Вопросительная частица : mı (mi, mu, mü)
Anton evli mi? — Hayır, Anton evli değil. (женат)
Anton bekâr mı? — Evet, Anton bekâr. (холост)
Anton öğrenci mi? — Hayır, Anton öğrenci değil. (учащийся)
Erol öğrenci mi? — Hayır, Erol öğrenci değil.
Erol doktor mu? — Evet, Erol doktor.
Erol evli mi? — Hayır, Erol bekâr.
Olga öğretmen mi? — Hayır, Olga öğrenci.
Olga nişanlı mı? — Hayır, Olga nişanlı değil.
Olga erkek mi? — Hayır, Olga erkek değil.
Arzu öğrenci mi? — Hayır, Arzu öğrenci değil.
Arzu öğretmen mi? — Evet, Arzu öğretmen.
Arzu bekâr mı? — Evet, Arzu bekâr.
Var, Yok (есть, нет)
Слова "var, yok" склоняются так же как и существительные-сказуемые. Эти слова имеют очень широкое применение в турецком языке.
Ben varım yokum Sen varsın yoksun O var yok Biz varız yokuz Siz varsınız yoksunuz Onlar varlar yoklar
Слова "var" и "yok" чаще всего используются для З-го лица единственного числа.
— Altın kolye var mı?
— Altın kolye yok, elmas kolye var.
— Pırlanta küpe var mı?
— Pırlanta küpe var.
— Gümüş bilezik var mı?
— Hayır, gümüş bilezik yok.
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Mağazadan yeni bir şeyler aldın mı?
— Bir bluz ile etek aldım.
— Mağazadan ne aldın?
— Ne renk bluz aldın?
— Ne renk etek aldın?
— Ne renk ayakkabı aldın?
— Kaç numara gömlek aldın?
— Kaç numara ayakkabı aldın?
— Çorap aldın mı?
— Bluzunu şimdi giyer misin?
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Altın kolye var mı?
— Hayır, altın kolye yok.
