— Bu yıl tatile nereye gidiyorsun?
— Bu yıl tatile İzmir'e gidiyorum.
— Bu kış tatile nereye gidiyorsun?
— Bodrum'a daha önce gittin mi?
— Bodrum güzel bir yer mi?
— Olga Bodrum'a kiminle gidiyor?
— Anton Bodrum'a gelmek istiyor mu?
— Bodrum Türkiye'nin neresinde?
— Bodrum'da tarihî yerler var mı?
— Anton nereleri gezmek istiyor?
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Erol kime telefon ediyor?
— Olga Bodrum'da ne kadar kalmak istiyor?
— Bodrum'dan kim yer ayırtıyor?
— Erol Bodrum'u daha önce gördü mü?
2) Заполните пропущенные места с помощью суффикса "lı"
akıllı çocuk
akıl... kız, şapka... kadın, palto... kadın, bulut... hava, güneş... hava
Катя: Affedersiniz, postane nerede?
Извините, где находится почта?
Мурат: Biraz ilerleyin, sonra sağa dönün.
Пройдите немного вперёд, потом поверните направо.
Катя: Buraya çok uzak mı?
Это далеко отсюда (туда очень далеко ли)?
Мурат: Hayır, çok yakın.
Нет, очень близко.
Катя: Ne kadar uzaklıkta?
Какое расстояние?
Мурат: Beş yüz metre uzaklıkta.
Пятьсот метров.
Катя: Çok yakın. Yürüyerek gidebilirim.
Очень близко. Я могу пойти пешком.
Мурат: Yürüyerek gidin, ileriden sağa dönün.
Идите пешком. Впереди поверните направо.
Postane tam köşede.
Почта находится как раз на углу (tam — полный, целый; как раз).
20А Где находится музей?
Антон: Müzeye nasıl gidebilirim?
Как пройти к музею (смогу пройти)?
Йылмаз: Bu caddeden dosdoğru gidin. Sonra sola dönün.
По этой улице идите прямо (cadde — улица). Потом поверните налево.
Антон: Müze çok uzak mı?
Музей находится очень далеко?
Йылмаз: Biraz uzak.
Немного далеко.
Антон: Yürüyerek kaç dakika sürer?
За сколько минут можно дойти пешком (sürmek — продолжаться)?
Йылмаз: Yürüyerek yarım saat sürer.
Пешком идти полчаса.
Антон: Otobüsle nasıl gidebilirim?
Как я могу доехать на автобусе?
Йылмаз: Şu durakta otobüse binin.
На этой остановке садитесь на автобус.
Антон: Otobüsle ne kadar sürer?
За сколько времени доезжают на автобусе?
Йылмаз: En çok beş dakika sürer.
Самое большее за пять минут.
20В Как пройти?
Дениз: Affedersiniz, müzeye nasıl gidebiliriz?
Полиция: Bu caddeden dosdoğru gidin, iki yüz metre ileriden sağa dönün. Yüz metre kadar ilerleyin. Sonra sola dönün. Biraz ilerledikten sonra müzeyi görürsünüz.
Пынар: Teşekkür ederiz. Müze buraya ne kadar uzaklıkta?
Полиция: En çok bir kilometre. Yürüyerek on beş-yirmi dakikada gidersiniz. Taksi ile beş dakikada orada olursunuz.
Дениз: Bugün hava çok güzel. Yürüyerek gitmek istiyoruz. Çok teşekkür ederiz, iyi günler.
Полиция: Bir şey değil. Size de iyi günler.
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Affedersiniz, postane nerede? (почта)
— Biraz ileride, sağda.
— Postane buraya çok uzak mı?
— Postane buraya ne kadar uzaklıkta?
— Postane yakın mı?
— Postaneye otobüsle gidebilir miyim?
— Otobüs durağı nerede?
— Yakında başka postane var mı? (другая)
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Müzeye nasıl gidebilirim?
— Müze çok uzak mı?
— Müze yürüyerek ne kadar sürer?
— Müzeye otobüsle gidebilir miyim?
— Müze otobüsle ne kadar sürer?
— Müze saat kaçta açılıyor? (в котором часу открывается)
— Müze saat kaçta kapanıyor? (закрывается)
— Müze her gün açık mı? (каждый ли день открыт)
Урок 21. B книжном магазине
Антон: Mektup zarfı var mı?
У вас есть почтовые конверты?
Продавец: Var, kaç tane istiyorsunuz?
Да, сколько штук вы хотите?
Антон: Üç tane istiyorum. Posta pulu var mı?
Три штуки. У вас есть почтовые марки (pul)?
Продавец: Posta pulu yok.
Нет, у нас нет почтовых марок.
Антон: Nerede bulabilirim?
Где я могу их найти?
Продавец: Postanede bulabilirsiniz.
Вы можете их купить на почте.
Антон: Kartpostallar kaç lira?
Сколько лир стоят открытки?
Продавец: Bir dolar. Kaç tane istiyorsunuz?
Один доллар. Сколько открыток вы хотите?
Антон: Altı tane istiyorum.
Я хочу купить шесть открыток.
21А У газетного киоска
Катя: Rusça gazete var mı?
У вас есть газеты на русском языке?
Продавец: Evet, var.
Да, есть.
Катя: Hangi gazeteler var?
Какие русские газеты у вас есть?
Продавец: İzvestiya, Kamsamolskaya Pravda...
Известия, Комсомольская Правда...
Катя: Gazete kaç lira?
Сколько стоит газета?
Продавец: İki dolar.
Два доллара.
Катя: Rusça dergiler var mı?
У вас есть журналы на русском языке?
Продавец: Rusça dergiler var.
У нас есть журналы на русском языке.
Катя: Hangi dergiler var?
Какие русские журналы у вас есть?
Продавец: Hepsi şu köşede. Orada bakabilirsiniz.
Все журналы в этом углу. Вы можете посмотреть там.
21Б На почте
Антон: Posta pulu var mı?
Служащая: Var.
Антон: Üç tane posta pulu rica ediyorum.
Служащая: Yurt içi mi, yurt dışı mı?
Антон: Yurt dışı.
Служащая: Neresi?
Антон: Rusya. Bir pul ne kadar?
Служащая: Bir pul 50 kuruş.
Антон: Üç pul, 1 lira 50 kuruş.
postahane почта
posta pulu почтовая марка
yurt içi по стране
yurt dişi за границу
nerede где
Грамматика
Глагольная форма возможности "мочь":
-a (-e) + bilmek
Форма "(-e) + bilmek" соответствует "мочь ...", или "можно ...", или же "уметь ..." в русском языке, но в турецком пишется слитно с тем глаголом, к которому относится.
— Posta pulunu nerede bulabilirim?
— Posta pulunu postanede bulabilirsiniz.
— Eve yürüyerek gidebilir misin?
— Evet, eve yürüyerek gidebilirim.
— Türkçe konuşabilir misin?
— Evet, Türkçe konuşabilirim.
Упражнения
1) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Kaç adet mektup zarfı istiyorsunuz? (adet — число, штука)
— Üç adet mektup zarfı istiyorum.
— Mektup zarfı var mı?
— Posta pulu var mı?
— Posta pulunu nerede bulabilirim?
— Kartpostal var mı?
— Bir kartpostal kaç lira?
— Bir mektup zarfı kaç lira?
— Kaç tane kartpostal istiyorsunuz?
— Kaç tane mektup zarfı istiyorsunuz.
2) Пожалуйста, ответьте на вопросы.
— Kaç mektup yollamak istiyorsunuz?
— Mektubu nereye yollamak istiyorsunuz?
— Rusya için bir pul ne kadar?
— Türkiye için bir pul ne kadar?
— Yurt içi için bir pul ne kadar?
— Rusça gazete var mı?
— Rusça dergi var mı?
Трабзон
Karadeniz'in en önemli kentlerinden biridir. Yemyeşil ormanlar arasından denize uzanan çok güzel bir kenttir. M.Ö. 750 yıllarında kurulmuştur.
Trabzon'u ünlü yapan ve dünyaya tanıtan Sumela Manastırı'dır. Sumela Manastırı, Meryem Ana adına yapıldığı için Meryem Ana Manastırı da denir. M.S. 472 yılında yüksek bir dağın yamacına yapılmıştır.
Manastırın içi Hıristiyanlıkla ilgili resimlerle süslenmiştir. Dünyanın her tarafından gelen binlerce turist Trabzon'daki Sumela Manastırını ziyaret eder.
Trabzon'un çevresinde çok güzel fındık ve çay bahçeleri vardır.
Tanıtmak — знакомить, быть известным, Meryem Ana — Мать Мария, yapılmak — делаться, создаваться, için — для, da — тоже, также, denmek — называться, быть названным, yamaç — окос, склон, iç — внутренность, внутренняя часть, ilgili — интересный (ilgi — интерес), resim — рисунок, картина, süslenmek — украшаться, быть украшенным (süslemek — украшать, süs — украшение), taraf — сторона, gelen — приходящий, binlerce — тысячами, Trabzon'daki Трабзонский, ziyaret etmek — посещать (ziyaret — посещение), fındık — фундук, bahçe — сад.
Урок 22. B магазине одежды
Ольга: Bir bluz almak istiyorum.
Я хочу купить блузку.
Продавец: Kaç beden giyiyorsunuz?
Какой у вас размер (надеваете; giymek — надевать)?
Ольга: Otuz dokuz beden.
У меня тридцать девятый размер.
Продавец: Ne renk düşünüyorsunuz?
Какого цвета блузку вы хотите («думаете»)?
Ольга: Yeşil ya da yeşil tonları.
Зелёного или зелёных тонов.
Продавец: Bu bluz tam size göre.
Эта блузка очень: «совершенно» идёт вам.
Ольга: Açık yeşil tonu var mı?
У вас есть светло-зелёного цвета?
Продавец: Hayır, yok. Mavi ve tonları var.
Нет. Есть синего или синих тонов.
Ольга: Bir de mavi rengine bakabilir miyim?
Можно: «могу ли я» посмотреть синего цвета?
22A Женская одежда
Продавец: Etek almak ister misiniz?
Ольга: Bluza uygun etek var mı?
Продавец: Var. Kemer, çanta, ayakkabılar da var.
Ольга: Hepsini alamam.
Продавец: Almanız şart değil. Bir bakalım.
Ольга: Önce eteğe bakalım.
Продавец: Eteği ne renk düşünüyorsunuz?
Ольга: Bej renkli bir etek düşünüyorum.
etek юбка
kemer пояс
çanta сумка
ayakkabı туфли
küpe серьги
kolye колье
bilezik браслет
yüzük кольцо
pantolon штаны, шорты
çorap чулки
hepsi всё
almak брать, покупать
şart değil не обязательно (şart — условие)
bej rengi бежевый
22В Узкая юбка
Ольга: Bu etek biraz dar.
Продавец: Sorun değil, biraz genişletiriz.
